Lưu ý khi mổ áp-xe hậu môn để giảm rủi ro, hồi phục nhanh

Phòng Khám Phượng Đỏ

2025-08-12 14:27:22

Đánh giá: 5/ 5 ( 13 lượt)

Mổ áp-xe hậu môn là phương pháp điều trị hiệu quả và triệt để nhất, giúp loại bỏ ổ mủ, ngăn tái phát và giảm nguy cơ biến chứng. Tuy nhiên, để ca phẫu thuật diễn ra an toàn và hồi phục nhanh, người bệnh cần nắm rõ những lưu ý quan trọng khi mổ áp-xe hậu môn mà đội ngũ chuyên gia Phòng Khám Đa Khoa Phượng Đỏ sắp chia sẻ sau đây. Hãy tiếp tục theo dõi bài viết để biết những điều bạn cần chuẩn bị nhé.

1. Áp-xe hậu môn là gì và tại sao cần mổ?

Áp-xe hậu môn là tình trạng viêm nhiễm dẫn đến hình thành một hoặc nhiều ổ mủ quanh ống hậu môn. Nguyên nhân thường gặp gồm: nhiễm khuẩn từ tuyến hậu môn, tổn thương do nứt kẽ hậu môn, biến chứng từ bệnh viêm ruột hoặc sau phẫu thuật vùng trực tràng. Người bệnh thường có các biểu hiện điển hình như:

• Đau nhức dữ dội vùng hậu môn, đặc biệt khi ngồi hoặc đi lại.
• Vùng da quanh hậu môn sưng đỏ, nóng rát.
• Có thể kèm sốt, mệt mỏi, chán ăn.

Nếu để lâu, ổ mủ có thể lan sang các mô xung quanh gây nhiễm trùng lan rộng, phá hủy mô, hình thành đường rò hậu môn. Nghiêm trọng hơn, vi khuẩn có thể xâm nhập vào máu, gây nhiễm khuẩn huyết – một tình trạng đe dọa tính mạng.

Lưu ý khi mổ áp-xe hậu môn 

Do đó, phẫu thuật là cách duy nhất để loại bỏ triệt để ổ mủ, làm sạch vùng viêm nhiễm và giảm nguy cơ biến chứng. Dù không chắc chắn rằng sau khi mổ áp xe hậu môn có tái phát không nhưng nếu điều trị bằng thuốc hoặc chích rạch không đúng kỹ thuật có thể khiến bệnh dai dẳng và dễ biến chứng. Các phương pháp mổ hiện nay gồm có:

• Mổ dẫn lưu mủ đơn thuần: Rạch ổ áp-xe, hút mủ và làm sạch.
• Mổ kết hợp xử lý đường rò: Áp dụng khi áp-xe kèm rò hậu môn, giúp ngăn tái phát.
• Phẫu thuật xâm lấn tối thiểu: Ít đau, thời gian hồi phục nhanh hơn.

Việc điều trị sớm giúp giảm đau nhanh, tránh biến chứng và rút ngắn thời gian hồi phục. Thế nhưng, nếu hiểu rõ bản chất và mức độ nguy hiểm của áp-xe hậu môn sẽ giúp người bệnh chủ động hơn trong việc điều trị. 

Bên cạnh đó, để ca mổ đạt hiệu quả cao và an toàn, có một số lưu ý quan trọng khi mổ áp-xe hậu môn mà bạn cần biết. 

2. Một số lưu ý khi mổ áp-xe hậu môn

Khi được chẩn đoán áp-xe hậu môn, nhiều người thường chỉ quan tâm đến ca phẫu thuật mà bỏ qua khâu chuẩn bị và chăm sóc sau mổ. Thực tế, việc nắm rõ những lưu ý khi mổ áp-xe hậu môn sẽ giúp ca mổ diễn ra thuận lợi, giảm nguy cơ biến chứng và rút ngắn thời gian hồi phục. 

Điều này bao gồm cả bước chuẩn bị trước khi mổ áp-xe hậu môn, quá trình phối hợp cùng bác sĩ trong lúc phẫu thuật, cũng như cách chăm sóc bản thân sau khi ra viện.

 Mổ áp-xe hậu môn cần lưu ý gì?

2.1 Lưu ý trước khi mổ ápxe hậu môn

Trước khi bước vào ca phẫu thuật, việc chuẩn bị chu đáo cả về sức khỏe thể chất lẫn tinh thần là vô cùng quan trọng. Giai đoạn này không chỉ giúp bác sĩ nắm rõ tình trạng bệnh mà còn giúp người bệnh giảm căng thẳng, sẵn sàng tiếp nhận điều trị. Một số việc cần thực hiện bao gồm:

• Khám lâm sàng, xét nghiệm máu, nước tiểu để đánh giá tình trạng sức khỏe tổng thể, đảm bảo đủ điều kiện mổ.
• Thông báo với bác sĩ về các bệnh nền như tim mạch, tiểu đường, cao huyết áp… để có phương án gây mê và điều trị an toàn.
• Ăn nhẹ, dễ tiêu trong 1–2 ngày trước mổ; ngừng ăn ít nhất 6–8 giờ trước phẫu thuật theo hướng dẫn của bác sĩ.
• Uống đủ nước trong ngày trước mổ để duy trì thể trạng tốt, tránh mất nước.
• Tạm ngưng thuốc chống đông máu, rượu bia, thuốc lá ít nhất vài ngày trước mổ để giảm nguy cơ chảy máu và biến chứng.
• Chuẩn bị tâm lý thoải mái, ngủ đủ giấc và đừng ngại hỏi bác sĩ về các vấn đề khiến bạn lo lắng.

2.2 Lưu ý trong khi mổ ápxe hậu môn

Dù mổ áp-xe hậu môn thường là một ca tiểu phẫu và thời gian thực hiện khá ngắn (thường từ 20–45 phút), nhưng đây vẫn là một thủ thuật xâm lấn trực tiếp vào vùng hậu môn – trực tràng, đòi hỏi người bệnh hợp tác tốt với đội ngũ y tế để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Một số lưu ý quan trọng trong giai đoạn này:

• Giữ tinh thần bình tĩnh và thư giãn: Lo lắng quá mức có thể khiến huyết áp, nhịp tim tăng, ảnh hưởng đến gây mê hoặc gây tê. Trước khi mổ, nên hít thở sâu, nghe nhạc nhẹ hoặc trò chuyện với điều dưỡng để giảm căng thẳng.
• Tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ gây mê và phẫu thuật viên: Từ việc thay đổi tư thế, hít thở, cho đến thông báo ngay nếu cảm thấy đau hoặc khó chịu bất thường.
• Hiểu rõ phương pháp mổ sẽ thực hiện: Một số trường hợp áp-xe sâu hoặc có biến chứng rò hậu môn có thể cần mổ mở, còn áp-xe nhỏ, nông thường chỉ cần rạch dẫn lưu. Nắm rõ giúp người bệnh chủ động hơn về tâm lý.
• Tránh cử động đột ngột: Trong khi mổ, mọi chuyển động bất ngờ ở vùng hông hoặc chân đều có thể ảnh hưởng đến thao tác của bác sĩ.
• Đảm bảo thông tin y tế chính xác: Nếu có cảm giác buồn nôn, dị ứng với thuốc gây tê/mê hoặc đang thấy khó chịu ở ngực, tim, cần báo ngay cho ekip.

Những lưu ý quan trọng trong khi mổ ápxe hậu môn

    Xem thêm: Bị bệnh áp xe hậu môn kiêng ăn gì?

2.3 Lưu ý sau khi mổ ápxe hậu môn

Thời gian hồi phục sau mổ áp-xe hậu môn thường kéo dài từ 2–4 tuần, tùy thuộc vào mức độ tổn thương, phương pháp mổ, sức khỏe tổng thể và cách chăm sóc. Đây là giai đoạn cực kỳ quan trọng, bởi nếu không chăm sóc đúng, nguy cơ tái phát hoặc biến chứng sẽ tăng cao.

Bệnh nhân cần đặc biệt chú ý ở các khía cạnh sau:

2.3.1 Về chế độ ăn uống

Sau phẫu thuật áp-xe hậu môn, chế độ ăn uống đóng vai trò then chốt trong việc hỗ trợ vết thương mau lành và giảm nguy cơ biến chứng. Một thực đơn phù hợp sẽ giúp hệ tiêu hóa hoạt động nhẹ nhàng, tránh táo bón – yếu tố khiến vết mổ đau rát hoặc rách trở lại. Người bệnh nên chú ý:

• Bổ sung chất xơ và nước đầy đủ để ngăn táo bón – nguyên nhân hàng đầu gây đau, rách vết mổ. Chất xơ có nhiều trong rau lá xanh, bí đỏ, đu đủ, chuối chín, khoai lang…
• Ăn thực phẩm giàu protein và vitamin C (thịt nạc, cá, trứng, sữa, cam, bưởi, ổi…) để thúc đẩy quá trình tái tạo mô, giúp vết thương mau lành.
• Hạn chế thực phẩm dễ gây kích thích đường ruột như đồ cay nóng, quá nhiều gia vị, cà phê, rượu bia, nước ngọt có gas.
• Chia nhỏ bữa ăn (4–5 bữa/ngày) để hệ tiêu hóa hoạt động nhẹ nhàng hơn, tránh áp lực lên vùng hậu môn.

2.3.2 Về chế độ sinh hoạt

Không chỉ chế độ ăn, thói quen sinh hoạt hằng ngày cũng ảnh hưởng trực tiếp đến tốc độ hồi phục sau mổ áp-xe hậu môn. Người bệnh cần biết cách cân bằng giữa nghỉ ngơi và vận động để vừa bảo vệ vết thương, vừa ngăn ngừa các biến chứng như huyết khối hay viêm nhiễm:

• Nghỉ ngơi đầy đủ trong những ngày đầu, nhưng không nên nằm bất động quá lâu.
• Tránh ngồi hoặc đứng liên tục trên 30–45 phút, nên xen kẽ các khoảng vận động nhẹ để máu lưu thông tốt.
• Đi bộ nhẹ nhàng mỗi ngày (5–10 phút) để cải thiện tuần hoàn và ngăn ngừa hình thành huyết khối tĩnh mạch sâu.
• Tránh khiêng vác nặng, vận động mạnh (chạy, tập gym, đạp xe) trong ít nhất 3–4 tuần đầu hoặc cho đến khi bác sĩ cho phép.

Sau mổ áp-xe hậu môn, bệnh nhân cần tránh ngồi 1 chỗ quá lâu

2.3.3 Cách vệ sinh sau khi mổ áp-xe hậu môn

Vệ sinh đúng cách giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng – biến chứng thường gặp sau mổ áp-xe hậu môn. Bệnh nhân cần đặc biệt chú ý đến việc làm sạch vùng mổ hằng ngày, đồng thời bảo đảm vết thương luôn khô thoáng:

• Vệ sinh vùng hậu môn sau mỗi lần đi vệ sinh bằng nước ấm hoặc dung dịch sát khuẩn nhẹ được bác sĩ khuyến nghị.
• Ngâm hậu môn trong nước ấm 10–15 phút/ngày giúp giảm đau, giảm sưng và thúc đẩy lành thương.
• Sử dụng gạc sạch và khô để băng vết thương, thay băng theo hướng dẫn để tránh nhiễm trùng.
• Không sử dụng giấy vệ sinh khô vì có thể gây cọ xát, đau hoặc rách vết thương.

2.3.4 Theo dõi vết thương và tái khám đúng hẹn

Quá trình hồi phục sau mổ áp-xe hậu môn cần được theo dõi sát sao để phát hiện sớm các biến chứng và xử lý kịp thời. Việc tái khám định kỳ cũng giúp bác sĩ đánh giá hiệu quả điều trị và hướng dẫn chăm sóc phù hợp hơn:

• Theo dõi hàng ngày các dấu hiệu như sưng, đỏ, nóng, đau tăng, chảy mủ, chảy máu hoặc sốt cao. Đây có thể là dấu hiệu nhiễm trùng cần xử lý ngay.
• Tái khám đúng hẹn để bác sĩ kiểm tra tiến trình hồi phục và làm sạch vết mổ chuyên sâu.
• Nếu xuất hiện rò hậu môn (chảy dịch liên tục, vết thương lâu lành), cần đến cơ sở y tế ngay để được đánh giá.

Mổ áp-xe hậu môn là bước điều trị quan trọng, nhưng sự thành công của ca mổ không chỉ phụ thuộc vào tay nghề bác sĩ mà còn ở việc bệnh nhân tuân thủ các lưu ý trước, trong và sau phẫu thuật. 

Chuẩn bị kỹ lưỡng, chăm sóc đúng cách và tái khám đều đặn sẽ giúp vết thương mau lành, hạn chế tái phát và bảo vệ sức khỏe lâu dài.

Theo dõi sau mổ áp xe hậu môn

3. Quy trình mổ áp-xe hậu môn cơ bản

Về cơ bản quy trình phẫu thuật xử lý áp-xe hậu môn thường theo các bước tiêu chuẩn nhằm dẫn lưu ổ mủ, làm sạch ổ nhiễm trùng và bảo tồn cấu trúc hậu môn – trực tràng càng nhiều càng tốt.

• Bước 1: tiến hành dưới gây tê tại chỗ để bệnh nhân không cảm thấy đau trong quá trình rạch và dẫn lưu ổ mủ.
• Bước 2: Bác sĩ sẽ xác định vị trí ổ áp-xe, rạch một đường nhỏ tại điểm phù hợp để mở ổ mủ, hút và dẫn lưu mủ ra ngoài.
• Bước 3: Sau khi dẫn lưu mủ, ổ áp-xe được rửa sạch bằng dung dịch vô khuẩn. Nếu ổ mủ sâu hoặc nguy cơ tái tích tụ dịch cao, bác sĩ có thể đặt ống dẫn lưu nhỏ hoặc sử dụng gạc đặt trong ổ mủ để tiếp tục dẫn lưu trong vài ngày. Ở một số trường hợp rạch đơn thuần không cần khâu kín vết mổ (để tránh giữ dịch bên trong); ở các tình huống khác khi kết hợp xử lý rò hậu môn, kỹ thuật sẽ phức tạp hơn.

4. Thời gian hồi phục sau mổ

Thời gian hồi phục là khác nhau giữa từng người, điều này là tùy vị trí, kích thước ổ mủ và tình trạng sức khỏe chung của người bệnh. Tuy nhiên, nếu tuân thủ chăm sóc sau mổ thì hầu hết bệnh nhân thấy giảm đau rõ rệt trong vài ngày đầu và vết thương tiến triển lành trong vài tuần.

Thông thường, giai đoạn đau cấp và chảy dịch giảm đáng kể trong 3–7 ngày đầu. Vết mổ ngoài có thể liền bề mặt trong khoảng 2–4 tuần, còn đối với các ca đặt dẫn lưu hoặc xử lý rò phức tạp, thời gian hồi phục và kiểm soát dịch có thể kéo dài hơn (vài tuần đến vài tháng đối với những trường hợp phức tạp).

Điều quan trọng là thời gian hồi phục không chỉ phụ thuộc vào mức độ tổn thương ban đầu mà còn chịu ảnh hưởng lớn từ cách bạn chăm sóc bản thân sau phẫu thuật. 

Chế độ ăn uống hợp lý, vệ sinh đúng cách, nghỉ ngơi khoa học và tái khám đúng lịch đều có thể rút ngắn đáng kể thời gian lành vết thương, đồng thời giảm nguy cơ biến chứng. 

Nếu bạn còn băn khoăn về mổ áp-xe hậu môn, lo lắng về mức độ đau hay muốn biết thời gian hồi phục dự kiến cho trường hợp cụ thể của mình, bạn nên tìm một cơ sở chuyên khoa uy tín để được đánh giá trực tiếp. 

Tại Phòng khám Đa khoa Phượng Đỏ, đội ngũ bác sĩ chuyên khoa hậu môn — trực tràng có kinh nghiệm xử lý áp-xe và rò hậu môn; phòng mổ và trang thiết bị hiện đại, quy trình vô khuẩn nghiêm ngặt giúp ca mổ an toàn, giảm đau và rút ngắn thời gian phục hồi. Dịch vụ tư vấn, theo dõi hậu phẫu và tái khám được thực hiện kín đáo, tận tâm nhằm đảm bảo quyền riêng tư và an toàn cho người bệnh.

Kết luận, nếu được biết trước những lưu ý khi mổ áp-xe hậu môn cùng việc tuân thủ chăm sóc hậu phẫu sẽ giúp ca mổ diễn ra an toàn và rút ngắn thời gian hồi phục. Do đó, nếu bạn đã được chẩn đoán và cần tư vấn về mổ và chăm sóc sau mổ, hãy liên hệ Phòng khám Đa khoa Phượng Đỏ qua  Hotline 0225 8831 239 hoặc nhắn tin trực tiếp  tại đây.